Vừa qua, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 12/2015/NĐ-CP ngày 12/02/2015 quy định chi tiết thi hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các Luật về thuế và sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định về thuế bao gồm sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định 218/2013/NĐ-CP hướng dẫn về thuế thu nhập doanh nghiệp; Nghị định 65/2013/NĐ-CP hướng dẫn về thuế thu nhập cá nhân; Nghị định 209/2013/NĐ-CP hướng dẫn về thuế giá trị gia tăng; Nghị định 50/2010/NĐ-CP hướng dẫn về thuế tài nguyên; Nghị định 83/2013/NĐ-CP hướng dẫn về quản lý thuế; Nghị định 91/2014/NĐ-CP sửa đổi các Nghị định về thuế. Một số nội dung sửa đổi, bổ sung đáng chú ý như sau:
1. Sửa đổi, bổ sung Nghị định số 218/2013/NĐ-CP hướng dẫn về thuế thu nhập doanh nghiệp.
1.1. Bổ sung các khoản chi phí được trừ, gồm:
+ Chi cho hoạt động giáo dục nghề nghiệp, đào tạo nghề nghiệp cho người lao động theo quy định của pháp luật.
+ Trường hợp doanh nghiệp đã góp đủ vốn điều lệ, trong quá trình kinh doanh có khoản chi trả lãi tiền vay để đầu tư vào doanh nghiệp khác.
+ Bãi bỏ giới hạn của phần chi vượt mức 01 triệu đồng/tháng/người để trích nộp bảo hiểm nhân thọ cho người lao động.
1.2. Bỏ mức khống chế đối với chi quảng cáo, tiếp thị, khuyến mại, hoa hồng môi giới, tiếp tân, khánh tiết, hội nghị, hỗ trợ tiếp thị, hỗ trợ chi phí liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
1.3. Bổ sung thu nhập miễn thuế đối với thu nhập từ chế biến nông sản, thủy sản.
1.4. Bổ sung thu nhập được hưởng ưu đãi thuế suất 10% trong thời hạn 15 năm đối với thu nhập của doanh nghiệp từ thực hiện dự án đầu tư mới sản xuất sản phẩm thuộc Danh mục sản phẩm công nghiệp hỗ trợ ưu tiên phát triển.
1.5. Bổ sung lĩnh vực xã hội hóa áp dụng thuế suất 10% trong suốt quá trình hoạt động bao gồm cả hoạt động giám định tư pháp.
2. Sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị định số 209/2013/NĐ-CP hướng dẫn về thuế giá trị gia tăng.
2.1. Bổ sung đối tượng không chịu thuế
- Tàu đánh bắt xa bờ;
- Chuyển 3 nhóm mặt hàng thuộc diện áp dụng thuế GTGT thuế suất 5% sang đối tượng không chịu thuế GTGT là: Phân bón; Thức ăn gia súc, gia cầm, vật nuôi; Máy móc, thiết bị chuyên dùng phục vụ cho sản xuất nông nghiệp. (Các mặt hàng này được áp dụng cho tất cả các khâu từ nhập khẩu đến khâu sản xuất và thương mại bán ra).
2.2. Giá tính thuế: Bổ sung quy định giá đất được trừ để tính thuế GTGT đối với trường hợp cơ sở kinh doanh nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất của tổ chức, cá nhân là giá ghi trong hợp đồng góp vốn. Trường hợp giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất thấp hơn giá đất nhận góp vốn thì chỉ được trừ giá đất theo giá chuyển nhượng.
2.3. Bổ sung trường hợp không áp dụng mức thuế suất 0% đối với thuốc lá, rượu bia nhập khẩu sau đó xuất khẩu.
2.4. Bổ sung trường hợp được khấu trừ thuế GTGT đầu vào đối với: Cơ sở kinh doanh nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ có phát sinh số thuế giá trị gia tăng đầu vào của hàng hóa, dịch vụ, tài sản cố định, phục vụ cho sản xuất: Phân bón, máy móc, thiết bị chuyên dùng phục vụ cho sản xuất nông nghiệp, tàu đánh bắt xa bờ, thức ăn gia súc, gia cầm, thủy sản và thức ăn cho vật nuôi khác tiêu thụ trong nước phát sinh trước ngày 01 tháng 01 năm 2015 đáp ứng điều kiện khấu trừ, hoàn thuế.
2.5. Trường hợp dự án đầu tư của cơ sở kinh doanh đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền thanh tra, kiểm tra, kiểm toán thì cơ quan thuế có thể sử dụng kết quả thanh tra, kiểm tra, kiểm toán để quyết định việc hoàn thuế giá trị gia tăng.
2.6. Cơ sở kinh doanh trong giai đoạn đầu tư chưa đi vào hoạt động sản xuất kinh doanh nhưng phải giải thể, phá sản hoặc chấm dứt hoạt động chưa phát sinh thuế giá trị gia tăng đầu ra của hoạt động kinh doanh chính theo dự án đầu tư thì chưa phải điều chỉnh lại số thuế giá trị gia tăng đã kê khai, khấu trừ hoặc đã được hoàn.
3. Sửa đổi, bổ sung số Nghị định 65/2013/NĐ-CP hướng dẫn về thuế thu nhập cá nhân.
3.1. Phụ cấp, trợ cấp được trừ: Bổ sung trợ cấp chuyển vùng một lần đối với người Việt cư trú dài hạn ở nước ngoài về Việt Nam làm việc.
3.2.Thu nhập từ đầu tư vốn không bao gồm thu nhập sau khi đã nộp thuế TNDN của doanh nghiệp tư nhân và của công ty TNHH MTV do cá nhân làm chủ.
3.3. Các khoản thu nhập được miễn thuế TNCN, bổ sung thêm 2 khoản
- Thu nhập từ tiền lương, tiền công của thuyền viên là người Việt Nam làm việc cho các hãng tàu nước ngoài hoặc các hãng tàu Việt Nam vận tải quốc tế.
- Thu nhập của cá nhân là chủ tàu, cá nhân có quyền sử dụng tàu từ hoạt động cung cấp hàng hóa, dịch vụ trực tiếp phục vụ hoạt động khai thác, đánh bắt thủy sản xa bờ và thu nhập của thuyền viên làm việc trên tàu.
3.4. Thuế TNCN đối với thu nhập từ kinh doanh:
- Thay đổi cách tính thuế đối với thu nhập từ kinh doanh: Không áp dụng tính thuế TNCN theo Biểu luỹ tiến từng phần mà thực hiện nộp thuế thu nhập cá nhân theo tỷ lệ (%) trên doanh thu đối với từng lĩnh vực, ngành nghề sản xuất kinh doanh.
- Thu nhập từ kinh doanh không bao gồm thu nhập của cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống.
3.5. Thuế TNCN đối với thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán: Áp dụng một mức thuế suất 0,1% trên giá chuyển nhượng chứng khoán từng lần và không quyết toán thuế TNCN đối với loại thu nhập này.
3.6. Thuế TNCN từ chuyển nhượng bất động sản: Áp dụng một mức thuế suất 2% trên giá chuyển nhượng từng lần thay cho 02 phương pháp tính thuế như hiện hành.
3.7. Quy định mới về thuế TNCN đối với cá nhân cho thuê nhà:
Doanh nghiệp, tổ chức kinh tế thuê nhà, thuê tài sản của cá nhân mà cá nhân cho thuê có tổng doanh thu từ kinh doanh trên 100 triệu đồng/năm trở lên, nếu trong hợp đồng thuê có thỏa thuận bên đi thuê là người nộp thuế thì doanh nghiệp, tổ chức kinh tế có trách nhiệm khấu trừ thuế 5% trên số tiền thuê trước khi trả tiền cho cá nhân và nộp tiền thuế vào ngân sách nhà nước.
4. Sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 50/2010/NĐ-CP hướng dẫn về Thuế tài nguyên.
- Đối tượng chịu thuế đối với nước thiên nhiên: bổ sung loại trừ (tức không bao gồm) nước thiên nhiên dùng cho nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, diêm nghiệp và nước biển để làm mát máy.
- Đối tượng chịu thuế đối với yến sào thiên nhiên: không bao gồm yến sào do tổ chức, cá nhân thu được từ hoạt động đầu tư xây dựng nhà để dẫn dụ chim yến tự nhiên về nuôi và khai thác.
- Giá tính thuế: Sửa đổi giá tính thuế đối với tài nguyên xuất khẩu thì không bao gồm thuế xuất khẩu.
5. Sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 83/2013/NĐ-CP hướng dẫn về quản lý thuế; Nghị định số 91/2014/NĐ-CP sửa đổi các Nghị định về thuế.
5.1. Hồ sơ khai thuế:
- Hồ sơ khai thuế GTGT tháng, quý chỉ còn Tờ khai thuế GTGT tháng, quý.
- Hồ sơ khai thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) tháng chỉ còn Tờ khai thuế TTĐB tháng.
- Hồ sơ khai thuế tài nguyên tháng là Tờ khai thuế tài nguyên tháng.
5.2. Bổ sung quy định mới về đồng tiền nộp thuế và xác định doanh thu, chi phí, giá tính thuế: Trường hợp phát sinh doanh thu, chi phí, giá tính thuế bằng ngoại tệ thì phải quy đổi ngoại tệ ra đồng Việt Nam theo tỷ giá giao dịch thực tế.
- Người nộp thuế thực hiện nộp thuế và các khoản nộp ngân sách nhà nước bằng đồng Việt Nam, trừ trường hợp được nộp thuế bằng ngoại tệ theo quy định của pháp luật.
- Trường hợp phát sinh doanh thu, chi phí, giá tính thuế bằng ngoại tệ hoặc người nộp thuế có nghĩa vụ phải nộp bằng ngoại tệ nhưng được nộp thuế bằng đồng Việt Nam theo quy định của pháp luật thì phải quy đổi ngoại tệ ra đồng Việt Nam theo tỷ giá giao dịch thực tế. Bộ Tài chính hướng dẫn việc quy đổi ngoại tệ sang đồng Việt Nam quy định tại Khoản này.
- Đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, tỷ giá tính thuế được thực hiện theo quy định tại Khoản 3 Điều 21 Nghị định số 08/2015/NĐ-CP ngày 21 tháng 01 năm 2015 của Chính phủ quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật Hải quan về thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan.”
5.3. Bỏ quy định phạt chậm nộp thuế 0.07%/ngày tính trên số tiền thuế chậm nộp vượt quá 90 ngày và giữ nguyên mức phạt chậm nộp 0.05%/ngày tính trên số tiền thuế chậm nộp.
Trường hợp người nộp thuế cung ứng hàng hóa, dịch vụ được thanh toán bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước nhưng chưa được thanh toán nên không nộp thuế đúng thời hạn dẫn đến nợ thuế thì không thực hiện cưỡng chế thuế và không phải nộp tiền chậm nộp tính trên số tiền thuế còn nợ nhưng không vượt quá số tiền ngân sách nhà nước chưa thanh toán phát sinh trong thời gian ngân sách nhà nước chưa thanh toán.
5.4. Bỏ quy định được gia hạn nộp thuế đối với trường hợp chưa được thanh toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản đã được ghi trong dự toán ngân sách nhà nước.
Nghị định có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2015, áp dụng cho kỳ tính thuế năm 2015.